11 Mayıs 2009 Pazartesi
Cola içerken bu kadar düşünmeye gerek yok
"...burada psikanalitik perspektif açısından önemli olan artı-değerin kapitalist dinamikleriyle artı-hazzın libidinal dinamikleri arasındaki bağlantıdır. bu noktayı, kapitalist mala kusursuz bir örnek olduğu kadar artı-hazzın da cisimleştiği coca cola ile açıklayalım. cola'nın ilk önce bir ilaç olarak sunulması hiç de şaşırtıcı değildir, garip tadı herhangi özel bir tatmin sağlamadığı gibi üstelik hoş ve cazip de değildir; fakat, tam da böyle olduğu için mevcut herhangi bir kullanım değerini (susuzluğunu gerçekten gideren ya da arzulanan tatmin edilmemiş dinginlik etkisini sağlayan su, bira ve şarabın aksine) aşan bir şey olarak cola, "o"nun, yani, sıradan tatminlerin üstüdenki hazzın katışıksız fazlalılığın, malı tüketme tiryakiliği içinde hepimizin peşinden koştuğu gizemli, anlaşılmaz x'in doğrudan somutlaşması işlevini görür.
bu özelliğin umulmadık sonucu, cola hiç bir somut ihtiyacı tatmin etmediğinden, ihtiyacımızı başka bir içecekle giderdikten sonra onu sadece bir ek olarak tüketmemiz değil, fakat bu çok gereksiz karakteri dolayısıyla cola'nın susuzluğumuzu daha da doyumsuz hale getirmesidir: jacques alain miller'in özlü bir biçimde belittiği gibi, cola paradoksal özelliğe sahip olduğundan onu içtiğin kadar çok susarsın ve aynı zamanda susuzluğunu söndürmediği ölçüde bu garip, buruk tatlı lezzete ihtiyacın bir o kadar da artar. [ve benzer şey, tamamıyle başka bir boyutta, gelişmekte olan üçüncü dünya uluslarına imf yardımında işlemez mi? böyle bir devlet imf yardımı kabul edip onun koşullarına ya da onun önerilerine uyarsa daha çok imf'ye bağımlı kalıp, daha çok yardıma muhtaç olmaz mı?] öyle ki, bir kaç yıl öncesinde cola'nın reklam sloganı "cola o'dur!" reklamın muğlaklığıyla almamız gerekir: "işte o" tam da gerçekten hiçbir zaman o olmadığından dolayı, tam da ger tatmin "daha fazla isterim!" boşluğu açtığından dolayı "işte o"dur. paradoks, dolayısıyla, cola'nın, kullanım-değeri onun saf(değişim) değeri'nin özgün atmosferik boyutunun ifadesiyle yer değiştirmiş (ya da ifadesiyle tamamlanmış) sıradan bir mal olmasında değil, onun tuhaf kullanım-değerinin ifade edilemez tinsel artığın olağanüstü atmosferinin zaten ondan doğrudan cisimleştiği, maddi niteliklerini zaten mal oluşundan bir mal olmasındandır. fakat bu süreç kafeinsiz diet cola ile sona erdirilmiş. niçin? cola'yı -ya da herhangi bir içeceği- iki nedenle içeriz: susuzluk gidermesi ve besin değeri ya da tadı için. kafeinsiz diet cola'da besin değeri askıya alındığı gibi cola'nın tadının temel maddesi kafein de kullanılmaz - geriye kalan saf dış görünüş, bir maddenin hiçbir zaman gerçekleştirilemez sahte vaatleridir. bu anlamda, kafeinsiz diet cola ile adeta "bir şey kılığında hiçbir şeyi içtiğimiz" doğru değil midir?...."
Mayonez:
coca cola,
jacques lacan,
objet petit a,
slavoj zizek
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder